تعامل کودک و ربات برای آموزش زبان دوم به کودکان پیش دبستانی
آغاز یادگیری زبان دوم در پیش‌دبستانی فرصت خوبی است تا در سنین بالاتر زبان دوم روان‌تر باشد چون کودکان انعطاف‌پذیری بیشتری در یادگیری زبان دارند.
آغاز یادگیری زبان دوم در پیش‌دبستانی فرصت خوبی است تا در سنین بالاتر زبان دوم روان‌تر باشد چون کودکان انعطاف‌پذیری بیشتری در یادگیری زبان دارند.
فناوری‌های دیجیتال فراون و گوناگونی قابل اجرا در رایانه‌های شخصی، لپ‌تاپ یا رایانه‌های تبلت هستندکه از یادگیری زبان دوم پشتیبانی می‌کنند، اگرچه شواهد کمی دربارۀ اثربخشی آنها وجود دارد. در حالی که کودکان می‌توانند از بازی با چنین فناوری‌هایی بهره ببرند، این سیستم‌ها تعامل‌های موقعیتی و فضاسازی‌هایی را فراهم نمی‌کنند که کودکان خردسال به طور طبیعی از رویارویی با آنها و به‌وسیلۀ آنها یاد می‌گیرند.
پژوهشگران بر این باورند که کودکان برداشت اولیۀ مثبتی از ربات‌ها دارند که می تواند زمینه‌ساز اعتماد و اشترک شود، که در دراز مدت از تعاملات کودک و ربات حمایت می‌کند. بنابراین استراتژی آنها برای معرفی ربات به این روش بود که : صفحات رنگ آمیزی ربات را برای کودکان پیش دبستانی فرستادند و از دستیاران آموزشی خواستند تا کمی دربارۀ ربات ها با بچه ها صحبت کنند. حدود یک هفته به معرفی ربات پرداختند، یک آزمایشگر ابتدا ربات را با گفتن داستانی دربارۀ رابین (که نام ربات آنها بود) با استفاده از کتاب مصور معرفی کرد. در این داستان شباهت‌ها و تفاوت‌های بین ربات و کودکان را توضیح دادند . به عنوان مثال، گفتند که رابین از رقصیدن لذت می‌برد و می‌خواهد با دوستان جدیدی آشنا شود و حتی با اینکه دهان ندارد و به همین دلیل نمی‌تواند لبخند بزند، می‌تواند با استفاده از LED چشم خود لبخند بزند.
چالش‌های فنی که در این پژوهش مشاهده شد: در کودکان تشخیص خودکار گفتار automatic speech recognition (ASR) است و در ربات‌ها بازشناسی اشیاء، و میزان اعتبار در ایجاد الزامات معنایی و توجه مشترک، و تولید حرکات انسان‌مانند چون ساختار مشابهی با انسان‌ها ندارند.
ما به طور خلاصه به برخی از چالش های فنی این تحقیق می پردازیم:
نظارت بر رفتار کودکان
برای درک پیشنهادهای ارتباطی کودکان، و همچنین برای آزمایش تلفظ زبان دوم آنها، مهم است که ربات مجهز به تشخیص خودکار گفتار (ASR) با عملکرد خوب باشد. با این حال، عملکرد پیشرفته ASR برای کودکان هنوز هم پایین‌تر از حد مطلوب است، به‌ویژه برای کودکان پیش‌دبستانی. زیرا تلفظ کودکان اغلب ناقص است و صدای گفتار آنها نسبت به بزرگسالان متفاوت است.در این پروژه از حسگرهای RFID داخلی استفاده کردند که می توانند به طور خودکار ردیابی شوند. راه حل دومی که می‌توانست به کار گرفته شود استفاده از یک تبلت صفحه لمسی است. این تبلت صحنه هایی را نمایش می دهد که کودک می تواند آن را دستکاری کند. این راه حل نه تنها از مشکل تشخیص اشیا جلوگیری می کند، بلکه به آنها این امکان را می دهد پاسخ های ربات را کنترل کنند و صحنه ها را در زمان واقعی تغییر دهند.
وابستگی معنایی
ربات‌ها نه تنها باید به موقع به کودکان پاسخ دهند، بلکه باید به شیوه‌ای از نظر معنایی (یعنی مطابق با نیازها و شرایط کودک) پاسخ دهند، زیرا این امر نیز تأثیر مثبتی بر یادگیری زبان کودکان دارد. برای دستیابی به پاسخ‌های احتمالی معنایی، ربات باید بتواند درخواست‌های ارتباطی کودک را درک کند، به کودک توجه کند یا تشخیص دهد که کودک به چه چیزی توجه دارد. بنابراین نظارت بر رفتار کودکان و ایجاد رابطۀ همکاری با او برای طراحی یک معلم ربات موفق ضروری است.
توجه و حرکات مشترک
یکی از راه‌های ایجاد ارتباط با کودک این است که با استفاده از حرکات صورت و بدن و حرکات نمادین، توجه او را به یک مرجع هدایت شود. اما چون ساختار فیزیکی بسیاری از ربات ها با بدن انسان مطابقت ندارد بسیاری از حرکت‌های انسان را نمی توان مستقیماً به حالت‌های صورت و بدن ربات ترجمه کرد. به عنوان مثال، ربات (Softbank Robotics NAO) که در تحقیقات از آن استفاده شده است، یک دست با سه انگشت دارد که نمی توان آنها را به طور مستقل کنترل کرد، بنابراین نمی توان به حالت اشاره با انگشت اشاره دست یافت. یکی دیگر از رفتارهای غیر کلامی که در این ربات برای ایجاد ارتباط استفاده است رنگ آمیزی (LED) چشم ربات برای نشان دادن شادی ربات به عنوان نوعی بازخورد مثبت است، زیرا ربات نمی تواند با دهان خود لبخند بزند.
در نتیجه این مقاله چشم‌انداز برخی از ویژگی‌های طراحی را ارائه می‌کند که آنها را برای توسعۀ رباتی اجتماعی به‌عنوان یک معلم کارامد در آموزش زبان دوم ضروری می‌دانند. تعامل بین کودک و ربات باید وابسته به احتمالات ارتباطی و چندوجهی باشد و اشکال مناسبی از بازخورد را ارائه دهد. پژوهشگران استدلال کردند که ربات باید در منطقه توسعه نزدیک ویگوتسکی (1978) باقی بماند و بنابراین باید با سطح فردی کودک سازگار شود .آنها برخی از چالش‌های فنی را که برای اجرای تعاملات احتمالی باید حل شوند، مورد بحث قرار دادنند. و معتقدنند مهمترین آن (ASR) است که در حال حاضر برای گفتار کودکان به خوبی کار نمی کند. در حالی که هنوز چالش های فنی مختلف پیش رو دارند، در تلاش هستند که ربات های اجتماعی فناوری های دیجیتال مؤثری را برای پشتیبانی از توسعه زبان دوم در سال های آینده ارائه دهند.
تهیه شده توسط: کارگروه عصب-روان‌شناسی زبان
شاخه دانشجویی نقشه برداری مغز ایران
مدیریت ترویج و آموزش
جستجو و ترجمۀ خبر: علی ملکی چگنی، دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی پزشکی
نوشته های مرتبط