نسخه ای برای ورزش: دانشمندان به شما کمک می کنند تا بهترین تمرین برای مغز خود را پیدا کنید

تمرین برای مغز خود را پیدا کنید.

پژوهشگران ابزاری پوشیدنی برای تناسب اندام طراحی می‌کنند تا ورزش شخصی سازی شود و  خطر ابتلا به زوال عقل کاهش یابد.

پژوهشگران نشان می دهند که ورزش نه تنها برای بدن، بلکه برای ذهن نیز مفید است. بر اساس نظر انجمن آلزایمر، ورزش به مدت 30 دقیقه و پنج بار در هفته می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد. اما به نظر می رسد که همه ورزش ها تأثیر یکسانی ندارند - انواع مختلف ورزش در افراد مختلف تأثیر متفاوت دارد و برخی گونه‌ها احتمالاً تأثیر بیشتری برکاهش خطر داشته باشند. بنابراین چطور می‌توانید متوجه شوید کدام تمرینی برای شما مناسب‌تر است؟

تصور کنید پزشکان می توانستند به شما نسخۀ ورزشی بدهند - تمرینی شخصی که برای به حداقل رساندن خطرات زوال عقل مفید است!

بهتر است صادق باشیم: پزشک نمی‌تواند یک رژیم ورزشی کاملاً بهینه شامل 15 دقیقه آهسته دویدن، 20 کرانچ، 35 اسکات و 10 دقیقه وزنه برداری با توجه به شرایط شما تجویز کند؛ دستِ کم هنوز چنین چیزی ممکن نیست.

جاناتان استاملر(Jonathan Stamler) ، پزشک و پژوهشگر در مؤسسه هرینگتون دیسکاوری، و همکارانش هم‌اکنون روی طراحی ابزاری پوشیدنی برای کمک به شخصی سازی ورزش کار می‌کنند. بخشی از بودجۀ  این طرح پژوهشی را انجمن قلب آمریکا-ابتکار آلن در سلامت مغز و اختلالات شناختی تامین کرده است. آگاهی از این که چه تمرینی سلامت شناختی شما را بهبود می‌دهد احتمالاً دشوار است، به همین علت این تیم روی طراحی دستگاهی کار می‌کند که بازخورد فوری ارائه دهد و مشخص کند چه چیزی برای شما مفیدتر است.

استالمر: « ملت ما کورکورانه ورزش می کنند». امروزه بسیاری از جنبه‌های دیگر دارویی را برای افراد شخصی‌سازی می‌کنیم، و من پیشنهاد می‌کنم که ورزش نیز باید شخصی‌سازی شود تا دریابیم چه نوع ورزشی سلامتی افراد مختلف را بهبود می‌بخشد».

همکنون بسیاری از ابزار های پوشیدنیِ تناسب اندام موجود در بازار، از جمله اپل واچ، ضربان قلب و سطح اکسیژن خون را اندازه‌گیری می‌کنند، اما این اندازه‌گیری‌ها کاملاً مناسب اندازه‌گیری تناسب اندام نیستند. در عوض، دستگاه استاملر از حسگرهای زیستی برای اندازه گیری سطح اکسید نیتریک (nitric oxide) در خون استفاده می‌کند.

شاید از کلاس زیست شناسی دبیرستان به یاد داشته باشید که برای اکسیژن رسانی به بافت های خود اکسیژن را تنفس می‌کنید و برای دفع مواد زائد از بدن، دی‌اکسید‌کربن را خارج می‌کنید. اما این سیستم مبتنی بر این دو گاز قدیمی است. استاملر کشف کرد که گاز سومی به نام اکسید نیتریک در آن وجود دارد.

صورت‌های گوناگونی از اکسید نیتریک در بدن وجود دارد، اما استاملر بر نوع خاصی تمرکز می‌کند که در عروق بسیار کوچک یافت می‌شود- رگ‌های خونی کوچکی که مسئول تأمین اکسیژن به اندام‌های ما از جمله مغز هستند. گلبول های قرمز این اکسید نیتریک را آزاد می‌کنند تا عروق ریزی گشاد شوند، که جریان خون را افزایش می‌دهد و سبب می‌شوند اکسیژن بیشتری به اندام ها برسد. این فرایند به اندازه‌ای برای تنفس مهم است که بدون اکسید نیتریک، اکسیژن نمی‌تواند به طور مؤثری جریان یابد. استاملر و همکارانش دریافتند موش‌هایی که اکسیژن طبیعی داشتند اما در آزادسازی اکسید نیتریک کمبود داشتند، همچنان هیپوکسی (hypoxia ) را تجربه می‌کردند و اندام‌های آنها از اکسیژن محروم بودند.

استاملر می‌گوید مهم نیست که چقدر اکسیژن در خون خود دارید. مسئلۀ مهم این است که در واقع چه میزان اکسیژن به اندام ها می‌رسد.

چون اکسید نیتریک جریان خون و رساندن اکسیژن به اندام هایی مانند مغز را آسان می کند،  مکتب فکری روبه گسترشی باور دارد اختلال در جریان خون ممکن است باعث پیشرفت زوال عقل ناشی از افزایش سن و یا حتی دلیل اصلی ایجاد آن باشد. به گفته استاملر، افراد مبتلا به آلزایمر، سطوح پایین اکسید نیتریک دارند، به این معنی که به اندام‌های آن‌ها، از جمله مغز، اکسیژن کافی نمی رسد.

با این حال، در حال حاضر هیچ دارویی برای بهبود اکسیژن رسانی به بافت ها وجود ندارد و دانشمندان هنوز نمی دانند چرا اکسید نیتریک در افراد دچار زوال عقل کم است. اما خبر خوش این است که، سطوح اکسید نیتریک ثابت نیست و شما می توانید این سطوح را با ورزش افزایش دهید.

همه می دانند که باید بیشتر ورزش کنیم، اما این مسئله مبهم است. پیکون می‌گوید: «مثل این است که بگوییم «ما باید سالم غذا بخوریم»،  این شعارها واقعاً چیزی کاربردی به دست نمی‌دهد. «ما امیدواریم بتوانیم یک اندازه گیری ملموس از سلامت، تناسب اندام و عملکرد به دست دهیم که بتوان آن را دنبال کرد».

با دانستن اینکه چه چیزی برای هر فرد بهتر عمل می کند، می توانیم سازکار ورزش را در افراد مختلف درک کنیم و شاید پزشکان در آینده بتوانند ورزش مناسب برای هر بیمار، نوع، مدت و شدت آن را مشخص کنند و سطح اکسید نیتریک را افزایش دهند. در نتیجه می‌توانیم راحت‌تر تمرین‌های مناسب خود را طراحی کنیم و برای مواردی که از نظر کاهش خطر زوال عقل برای ما مفید نیستند زمان کمتری بگذاریم.

پیکون همکار استاملر در این طرح پژوهشی: «در عصر حاضر، بسیاری از ما مشغلۀ فراوانی داریم و کارهای بسیار متفاوتی داریم که باید به صورت روزانه انجام دهیم و حتی اگر 30 دقیقه یا یک ساعت در روز برای ورزش وقت بگذاریم، می‌خواهیم همۀ این زمان برای فعالیتی کاملاً مؤثر صرف شود».

به گفته پیکون، این اولین دستگاهی است که اکسید نیتریک در بافت ها را به صورت غیرتهاجمی اندازه گیری می‌کند. اندازه گیری های سنتی نیاز به نمونۀ خون دارند و نمی‌توانند اکسیژن رسانی را پیش‌بینی کنند. به دلیل این محدودیت ها هیچ تست ورزشی ای برای اندازه گیری نیتریک اکساید در دسترس نیست. ابزار پوشیدنی ورزشی، از حسگرهای زیستی و تجزیه و تحلیل های مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده می‌کند. دانشمندان امیدوارند از آن برای بررسی بیشتر اهمیت اکسید نیتریک در اکسیژن رسانی به مغز استفاده کنند.

با این حال، بیماری آلزایمر فوق‌العاده پیچیده است و ورزش احتمالاً تنها یکی از عوامل متعددی است که در خطر ابتلای فرد به بیماری نقش دارد. اما دانشمندان اکنون بررسی نقش سلامت عروق بر سلامت شناختی و پیری سالم را آغاز کرده‌اند. هدف اصلی بسیاری از پژوهشگران آلزایمر، جلوگیری قطعی از آلزایمر نیست بلکه هدف ایجاد تأخیر در آن است تا سبب شود افراد سال‌های بیشتری بدون درگیری با زوال عقل زندگی کنند.

 «اگر بتوانیم این طرح پژوهشی را به درستی انجام دهیم، امیدوارم با استفاده از این ابزار همه افراد بالای 60 سال و در خطر زوال عقل، بتوانند ورزش مناسب خود را با هدف زندگی طولانی تر، سالم‌تر و بهتر انتخاب کنند»

منبع

تهیه شده توسط:

کارگروه نورواسپرت

شاخه دانشجویی نقشه برداری مغز ایران

مدیریت ترویج وآموزش

جستجو و ترجمه خبر:

معراج میرزائی، فیزیولوژیست ورزش و تندرستی