سیستم ایمپلنت مغزی در کشور طراحی می‌شود

"محمد حسین مقامی" مدیر کارگروه ایمپلنت‌های مغزی ستاد توسعه‌ی علوم و فناوری‌های شناختی درباره‌ی فعالیت‌های این کارگروه اظهار کرد: یکی از اهداف ستاد توسعه‌ی علوم و فناوری‌های شناختی، تشویق محققان مختلف برای فعالیت در حوزه‌ی پژوهشی ایمپلنت‌های مغزی است.

برای رسیدن به این مهم، این ستاد در بهمن ماه سال 1393 اقدام به تشکیل یک کمیته‌ی علمی متشکل از اساتید شاخص و فعال در این حوزه کرده است که پس از تشکیل حدود 15 جلسه، RFPهای متعدد (درخواست ارائه‌ی پروپزال از طرف متخصصان) در 10 عنوان که برای تکمیل یک ایمپلنت مغزی نیاز است، آماده شد.

وی ادامه داد: در این راستا ابتدا دانشگاه‌های معتبر فعال در این حوزه شناسایی شدند که بررسی‌های دقیق مشخص کرد که بیش از 30 دانشگاه و حدود 120 عضو هیأت علمی مشغول فعالیت‌های مرتبط با این حوزه بوده و یا مستعد همکاری هستند. بنابراین به این دانشگاه‌ها و اعضای هیأت علمی آن‌ها، و همچنین به متخصصین سایر حوزه‌ها که امکان مهاجرت به حوزه‌ی ایمپلنت‌های مغزی را داشتند اطلاع رسانی‌های لازم انجام شد وRFPهای مدنظر طی سه فراخوان عمومی در وبسایت ستاد به علاقه‌مندان فعالیت در این حوزه معرفی شد.

مقامی با بیان این که بر این اساس 27 پروپزال از 12 دانشگاه مختلف به این کارگروه ارسال شد، بیان کرد: با بررسی و داوری‌های تخصصی دقیق انجام شده توسط افراد شاخص در این حوزه، تعداد 10 پروپزال برای حمایت تصویب شد و پژوهشگرانی از دانشگاه‌های مختلف کشور همچون صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تربیت مدرس، فردوسی مشهد و صنعتی سهند تبریز مورد حمایت قرار گرفتند. لازم به ذکر است که در این راستا، متخصصان مختلفی از رشته‌های مهندسی برق (گرایش‌های مختلف)، مهندسی پزشکی، بیولوژی، فیزیولوژی، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی پلیمر و علوم اعصاب در پروژه های مصوب همکاری دارند. در مجموع، بیش از 50 متخصص به طور مستقیم در این پروژه‌ها شاغل هستند که از این میان 17 نفر آن‌ها عضو هیأت علمی دانشگاه‌های مختلف کشور هستند.

تاکنون 25 درصد هزینه‌های مربوطه از طرف ستاد توسعه‌ی علوم شناختی به دانشگاه‌ها پرداخت شده است و مابقی پرداخت‌ها نیز با بررسی گزارش‌های ارسالی از طرف مجریان و تأیید ناظران پرداخت خواهد شد.

وی همچنین عنوان کرد: در نهایت با اتمام این پروژه‌های مصوب و با توجه به رویکرد مورد نظر ستاد توسعه‌ی علوم شناختی، شرایط طراحی چند گونه از سیستم‌های ایمپلنت مغزی در کشور فراهم خواهد بود که این امر برای اولین بار در کشور و به صورت پژوهش همگرا و توسط افراد متخصص از رشته‌های علمی مختلف انجام می‌شود.

مقامی درباره‌ی سیستم‌های ایمپلنت مغزی نیز گفت: یک سیستم ایمپلنت مغزی به طور کلی وظیفه‌ی ثبت سیگنال های عصبی و یا تحریک سلول‌های عصبی را بر عهده دارد. در واقع این سیستم ها از بخش‌های مختلفی تشکیل شده اند که در حالت ثبت سیگنال‌های عصبی، الکترودهای طراحی شده پس از برداشته شدن قسمت مشخصی از استخوان جمجمه، در تماس با سطح مغز و یا در عمق‌های کم یا زیاد آن قرار گرفته و با دریافت سیگنال‌های مغزی و ارسال آن ها به صورت بی‌سیم به محیط بیرون، امکان پردازش سیگنال‌های دریافتی و استخراج اطلاعات مورد نیاز از آن‌ها را فراهم می کنند.

کاربرد سیستم‌های ایمپلنت مغزی متفاوت بوده و حوزه‌های مختلف پزشکی، توانبخشی، بازتوانی و نظامی را شامل می‌شود و به عنوان مثال در حوزه‌ی پزشکی، می‌توان به سیستم‌های تحریک عمقی مغز که برای درمان پارکینسون استفاده می‌شود، اشاره کرد.

با توجه به قرار گرفتن این حوزه در مرزهای دانش، در حال حاضر ایران 0.6 درصد از تولید علم این حوزه را در 10 سال اخیر به خود اختصاص داده و براساس آمار موجود، ایران جزء 25 کشور اول فعال در حوزه‌ی ایمپلنت‌های مغزی است که انتظار می‌رود با حمایت‌های انجام شده از طرف ستاد علوم شناختی، رشد قابل قبولی در این حوزه، طی سال‌های آتی در کشور مشاهده شود.

منبع: cogc.ir//: http