آیا استفاده از EEG برای تشخیص پارکینسون سودمند است؟

سالانه بیش از میلیون‌ها نفر به بیماری پارکیسنون مبتلا می‌شوند، و تا به حال هیچ اسکنی نتوانسته برای تشخیص صد در صد این بیماری، خود را به محققان ثابت کند.

بجای این کار، یک نورولوژیست، از افراد می‌خواهد که یک سری وظایف خاص را به انجام برسانند، و برمبنای عملکردشان تصمیم می‌گیرد. این وظایف می‌توانند شامل نوشتن، نقاشی کردن، راه رفتن یا صحبت کردن باشد.

همچنین صورت و اندام‌ها چک می‌شوند تا نشانه‌های لرزش یا سختی در ایجاد حالات چهره، کاملا بررسی شوند.

از آنجایی که تشخیص این بیماری در حال حاضر به صورت وابسته به فرد انجام می‌شود، محققان به دنبال این هستند که یک راه آسان‌تر و علمی‌تر برای این کار پیدا کنند. یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه اوریگان Oregon و دانشگاه سن دیه گو کالیفرنیا، توانایی احتمالی EEG را برای اینکار مورد بررسی قرار دادند.

اسکن EEG فعالیت الکتریکی تولید شده توسط مغز را به وسیله‌ی حسگرهای کوچکی که به مغز متصل می‌شوند، ثبت می‌کند. تلاش برای استفاده از EEG برای شناسایی بیماری پارکینسون، همیشه با آن نتایجی که محققان امیدوار بودند، همراه نبوده است.

دکتر نیکول سوان، محقق اصلی این پروژه، و استادیار دپارتمان فیزیولوژی انسانی دانشگاه اوریگان می‌گوید: دلیل این امر این است که در گذشته، نقطه‌ی تمرکز بر امواج سینوسی بوده است. این‌ها امواج بتایی هستند که فیلتر می‌شوند تا هموارتر به نظر برسند.

یک تحقیق برای نقاط تیز

اما بر اساس یافته‌های مطالعه‌ی جدید، که در ژورنال eNeuro منتشر شده‌اند، ممکن است زاویه و نقاط تیز امواج مغزی، کلید شناسایی بیماری پارکینسون را در بر داشته باشد.

اسکات کول، نویسنده‌ی همکار، هنگامی که در دانشگاه سن دیه گو کالیفرنیا در حال کار روی پایان نامه‌ی دکترای خود بود، متوجه شد که یک ارتباط بالقوه بین این بیماری و امواج مغزی با نقاط تیز وجود دارد.

با استفاده از اسکن‌های EEG، 15 فرد مبتلا به پارکینسون، و 16 فرد سالم، تیم تحقیقاتی بر امواج فیلتر نشده متمرکز شد.

سوان می‌گوید: سیگنال‌های خام، مانند امواج سینوسی بالا و پایین می‌روند، اما عدم تقارن بیشتری دارند. به نظر می‌رسد این شیب و کولگی‌ها در بیماران مبتلا به پارکینسون حاوی اطلاعات مهمی باشند.

تیم تحقیقاتی متوجه شد که در EEG بیماران مبتلا به پارکینسونی که دارو دریافت نمی‌کردند، قله‌های تیز تر در بالای امواج مغزی (در مقایسه با پایین امواج) وجود داشت.

یافتن این نکته که ممکن است یک روش غیرتهاجمی مانند EEG بتواند یک ابزار تشخیصی قابل قبول برای این بیماری باشد، نتایج مهمی را برای آینده‌ی پارکینسون به همراه خواهد داشت. تیم تحقیقاتی امیدوارند که پزشکان و محققان از این آزمون برای ردیابی تغییرات مرتبط به پارکینسون در مغز افراد، در طول چندین سال، استفاده کنند.

سوان می‌گوید: ما هنوز نمی‌دانیم که این رویکردی بهتر از گذشته خواهد بود، یا خیر، اما این روش می‌تواند اندازه گیری‌های مغزی مهمی را به سادگی برای ما مهیا کند و شاید به صورت مداوم در مشاهدات بالینی به همراه دیگر اندازه گیری‌ها به کار برود.

تغییر مسیر درمان

روش EEG می‌تواند بر روند درمانی نیز تاثیر بگذارد. در حال حاضر، پزشکان می‌توانند به بیماران دارو بدهند یا محرک‌های الکتریکی را در مغز آن‌ها کار بگذارند.

دکتر بردلی وویتک، نویسنده‌ی همکار مقاله، و دانشمند علوم اعصاب دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: اگر اندازه گیری‌های در لحظه (‌real time) وجود داشته باشد که بتواند میزان اثرگذاری درمان‌ها را در کاهش علائم منفی بیماری پارکینسون به ما نشان دهد، درمان نیز می‌تواند به صورت بلادرنگ تنظیم شود. این موضوع، در موارد محرک‌های الکتریکی مغزی تهاجمی، می‌تواند به این معنی باشد که تحریک الکتریکی تنها هنگامی که نیاز است، اعمال خواهد شد. در موارد دارویی نیز، این امر می‌تواند به کمک پزشکان بیاید تا دوز داروها را تنظیم کند. مانند نظارت گلوکز که در آن، یک حسگر کاشته شده، میزان قند خون را اندازه گیری کرده، و در مواقع نیاز سیگنالی به پمپ انسولین ارسال می‌کند.

برای خود محققان، یک مطالعه‌ی بزرگتر، با بررسی داده‌های EEG افراد بیشتر، تاریخچه‌ی بیماران، و گزارش‌هایی که توسط خود بیماران ارائه شده، در حال طرح ریزی است.

در صورتی که تداوم این نتایج ثابت شود، افراد مبتلا به پارکینسون می‌توانند بالاخره EEG‌های خود را در خانه داشته باشند که داده‌های آن مستقیما به یک نورولوژیست فرستاده شده، و سریعا آنالیز می‌شود.

وویتک اذعان می‌کند که تنها مشکل این قضیه این است که دستیابی به امواج مغزی درست، در شرایط خانه، کار آسانی نیست. تحقیقات بیشتر نشان خواهد داد که آیا این قضیه نیز قابل تغییر است یا خیر.

منبع: medical news today