هدف درمانی جدید برای بیماری آلزایمر

یکی از ریسک فاکتورهای ژنتیکی بزرگ برای پیشرفت بیماری آلزایمر، Apolipoprotein E و یا apoeE می‌باشد، اما این پروتئین هنوز به عنوان یک هدف با قابلیت تبدیل شدن به دارو، برای بیماری‌های نورودژنراتیو (عصب تخریبگر)، به طور کامل مطالعه نشده است.

اکنون یک تیم تحقیقاتی به رهبری دانشکده پزشکی Morsani از دانشگاه بهداشت جنوب فلوریدا (USF Health) ، گزارش داده که یک آنتاگونیست apoE، برهمکنش apoE با پایانه‌ی N پروتئین نیای آمیلوئید (APP) را بلوکه می‌کند. علاوه بر این، پیش از این نشان داده شده است که این آنتاگونیست پپتیدی، که با نام 6KApoEp شناخته می‌شود، در کاهش تجمع آمیلوئید بتا و پاتولوژی تاو در مغز، موثر است و همچنین در بهبود یادگیری و حافظه در موش‌ها (که به صورت ژنتیکی تغییر یافته بودند تا علائم آلزایمر را شبیه سازی کنند) نیز اثرگذاری خوبی دارد.

آمیلوئید‌ها در مغز تجمع پیدا کرده و پلاک‌هایی را در آن ایجاد می‌کنند، از همین رو درمان‌های زیادی تا به حال با هدفِ جلوگیری از روند تجمع آمیلوئیدها، برای بیماری آلزایمر طراحی شده‌اند که فرم‌های مختلفی از آمیلوئید بتا را هدف قرار می‌دهند. حضور این پلاک‌های آمیلوئیدی یکی از علائم عمده‌ی بیماری آلزایمر محسوب می‌شود.

یافته‌های پژوهش این تیم، نشان می‌دهد که جلوگیری از برهمکنش‌های فیزیکی apoE با پایانه‌ی N از APPT، می‌تواند یک استراتژی درمان جدید برای این نوع شایع از دمانس باشد.

Darrel Sawmiller استادیار دپارتمان علوم اعصاب رفتاری و روانپزشکی دانشگاه بهداشت جنوب فلوریدا، و نویسنده‌ی ارشد این مقاله، می‌گوید: برای اولین بار، ما شواهد مستقیمی در دست داریم که بخش پایانه‌ی N از apoE خودش به عنوان یک مولکول ( لیگاند ) برای بیشتر کردن اتصال apoE با ناحیه‌ی پایانه‌ی N از APP در خارج از سلول عصبی، عمل می‌کند. این مکانیزم که بر مبنای گیرنده‌ها عمل می‌کند، نقش اساسی در پیشرفت بیماری آلزایمر دارد. تحریک بیش از حد APP به وسیله‌ی apoE می‌تواند یک رخداد زودهنگام باشد که با سیگنال دهی به بقیه‌ی پروسه‌های تخریب کننده‌ی عصبی، باعث ایجاد بهمن (عملکرد فزاینده) آمیلوئیدی شود.

دکتر Jun Tan، استاد دپارتمان علوم اعصاب رفتاری و روانپزشکی دانشگاه بهداشت جنوب فلوریدا ، و یکی از پژوهشگران ارشد این مطالعه، می‌گوید: در ابتدا ما می‌خواستیم چگونگی برهمکنش پاتولوژیکی apoE را با APP بهتر درک کنیم. این برهمکنش در نهایت منجر به تشکیل پلاک‌های آمیلوئید بتا شده و به از دست رفتن اعصاب منتج می‌شود. مطالعه‌ی ما در گام‌های بعدی کشف کرده است که یکی از مشتقات apoE می‌تواند به عنوان تنظیم کننده نوروپاتولوژی عملکردی و ساختاری در مدل‌های موش بیماری آلزایمر عمل کند.

منبع: ساینس دیلی