ارتباط میان استرس و سلامت ساعت بیولوژیکی بدن مشخص شد

بدن انسان به نوعی یک ساعت بیولوژیکی درونی دارد که دائما درحال فعالیت است. بهتر زیستن ما به عملکرد این ساعت وابسته است. تحقیقی جدید از دانشکده پزشکی مینه سوتا نشان داد که اندکی استرس باعث می‌شود این ساعت بهتر و سریعتر عمل کند.

تحقیقات چند دهه گذشته نشان دادند که بدنمان مجموعه سازواره‌هایی را به نام ساعت بیولوژیکی تکامل داده است، که تقریبا در هر سلول ریتم‌هایی را به صورت درونی برانگیخته می‌کند. فعالیت ساعت بیولوژيکی تحت تاثیر سیگنال‌های مختلف داخل سلول‌ها قرار می‌گیرد.

در تحقیقی که به تازگی در مجله‌ی Neuron چاپ شده است، رویفنگ کائو، استادیار دانشکده پزشکی، و گروهی متشکل از هفت آزمایشگاه آمریکا و کانادا بر ارتباط متقابل میان سیگنال‌های استرس سلولی و ساعت بیولوژیکی متمرکز شدند.

سلول‌ها به سیگنال‌های مختلف استرس با انتقال زنجیره‌ای (آبشاری) پاسخ می‌دهند که بر محوریت پروتئین elF2a قرار دارد، این پروتئین عامل اساسی در هماهنگ سازی سنتز پروتئین در سلول‌ها است. کائو و گروهش متوجه شدند که در یکی از ساعت‌های مرکزی مغز، استرس منجر به فسفریلاسیون ریتمیک elF2a می‌شود، که آن هم تولید پروتئین ATF4 را گسترش می‌دهد (فسفریلاسیون به اضافه شدن یک گروه فسفات به پروتئین یا سایر ملکول‌های آلی گفته می‌شود). پروتئین ATF4 ژن Per2 را فعال می‌کند، که درنهایت باعث می‌شود ساعت سریعتر عمل کند. آن‌ها نتیجه گرفتند که این مکانیزم برای حفظ یک ساعت قدرتمند ضروری است، و بنابراین، سیگنال‌های استرس بر سرعت و نیرومندی ساعت بیولوژیکی تاثیر می‌گذارند.

مشخص شده است که ساعت بیولوژیکی در بسیاری از بیماری‌ها مختل می‌شود، اما علت آن همچنان ناشناخته باقی مانده است. یافته‌های کائو ممکن است بینشی را برای این سوال پاسخ داده نشده فراهم کند، چرا که اولین ارتباط بین دو فرایند اساسی در سلول است: پاسخ به استرس و زمان‌بندی بیولوژیکی. یک توضیح می‌تواند این باشد که در شرایط بیماری پاسخ به استرس مکررا مختل شده و خارج از برنامه عمل می‌کند، که ممکن است باعث برهم خوردن فعالیت ساعت شود.

کائو بیان کرد:«قدم بعدی یک مطالعه کاملتر و بزرگ مقیاس‌تر بر رابطه متقابل میان شبکه استرس سلولی و ساعت بیولوژیکی است. خوشبختانه مطالعه ما می‌تواند به کشف دارویی منجر شود که می‌تواند به هنگام بیماری سطح استرس را مدیریت کند و عملکرد ساعت را تنظیم کند تا افراد را سالم‌تر نگه دارد».

منبع: neuroscience news