اولین اطلس عروق خونی مغز انسان منتشر شد

اطلسی را تصور کنید که بانکی از تصاویر عروق خونی مغز انسان، گرفته شده از افراد سالم، را شامل می‌شود، و می‌توان از آن به عنوان مرجعی برای بررسی تغییرات در افراد مبتلا به تخریب عروق مغزی، استفاده کرد؛ کلیدی برای بهبود تشخیص بیماری‌‌های عصب‌تخریب‌گر و درک ریشه‌ي آن‌‌ها، اکنون در دسترس است و این امر نتیجه‌ی کار تیمی از محققان دانشگاه شربروک کانادا است که توجهات بسیاری را در سراسر دنیا به خود جلب کرده است.

Kevin Whittingstall، استاد دانشکده‌ی پزشکی و علوم بهداشت این دانشگاه، سال‌ها برای توسعه تکنیک‌‌های تصویربرداری غیرتهاجمی به منظور دیدن ساختار و عملکرد مغز انسان، تلاش کرده است. همچنین دانشجوی مقطع دکترای همین استاد، Michael Bernier، یک نرم افزاری تقطیع (segmentation) طراحی کرده است. این دو به کمک یکدیگر، قادر بودند تصاویر عروق خونی در مغز را که به صورت عادی در روش‌‌های غیرتهاجمی به سختی دیده می‌شوند، را از تصاویر اصلی استخراج کنند. به لطف این تصاویر، آن‌‌ها اطلسی ساخته‌اند که خودشان آن را " کاملترین اطلس وریدی و شریانی مغز انسان" یا the world's most complete arterial and venous atlas of the human brain می‌نامند. Stephen Cunnane، استاد پزشکی همان دانشگاه نیز در این پروژه همکاری داشته است.

ویتینگشتال می‌گوید: ما 10 دقیقه روی جلسات تصویربرداری MRI وقت می‌گذاشتیم تا دو تصویر از مغز داوطلب تهیه کنیم. تصویر اول با اندازه گیری سرعت جریان خون، شریان‌‌ها را هدف قرار می‌داد. تصویر دوم تداخلات مغناطیسی را اندازه می‌گرفت و در نتیجه ما را قادر می‌ساخت تا وریدها را مشاهده کنیم. تصاویر ما آنقدر دقیق هستند، که ما را قادر می‌سازند تا ساختار، طول و قطر هر رگ خونی، در هر منطقه از مغز را اندازه بگیریم. سپس مایکل با استفاده از نرم افزار کامپیوتری، که ریاضیات را با پردازش تصویر ترکیب می‌کند، این تصاویر را می‌چیند تا درختی وریدی-شریانی که مختص هر بیمار است، به دست بیاید؛ اطلس مغزی را از این جهت می‌توان با بانک اطلاعاتی اثر انگشت مقایسه کرد.

تیم تحقیقاتی می‌تواند درخت عروقی بیمار را با موارد گرفته شده از مغز انسان‌‌های سالم مقایسه و وجود تغییرات را مشاهده کند. در صورت وجود این تغییرات، تیم تلاش می‌کند تا منشا آن‌ها را مشخص کند. آیا این تغییرات نتیجه‌ی یک ضربه‌ی مغزی است؟ یا نقطه‌ی آغاز بیماری آلزایمر است و یا ... .

در نوامبر گذشته، این ابداع، روی جلد مجله‌ی Human Brain Mapping منتشر شد. بسیاری از پژوهشگران از کشورهای دیگر از تیم تحقیقاتی درخواست کرده‌اند تا این اطلس را برای مطالعات بالینی روی ضربه‌ی مغزی، و سکته (آسیب‌های عروقی – مغزی) در اختیار آن‌‌ها قرار دهند.

منبع: itnonline.com