اوتیسم: فعالیت مغز به عنوان یک نشانگر زیستی

محققان یولیش، سوئیس، فرانسه، هلند و انگلیس الگوهای مشخصی از فعالیت در مغز افراد مبتلا به اوتیسم یافتند. این الگوهای ارتباطات فعالیت احتمالا در طولانی مدت به عنوان نشانگرهای درمانی استفاده خواهند شد. ایده‌ی زیربنایی این موضوع این است که در آینده پزشکان قادر خواهند بود بررسی کنند آیا درمان‌های خاص می‌تواند الگوهای مغز را به الگوهای سالم تغییر دهد، که این دستیابی به یک حالت تحول یافته‌ای از سلامت است. نتایج این مطالعه که شامل بیش از ۸۰۰ بیمار مبتلا به اوتیسم در چهار گروه می‌باشد، در مجله‌ی Science Translational Medicine منتشر شد.

اوتیسم همچنان معماهای زیادی را در علم مطرح می‌کند: این اختلال که با اختلالات تحولی وسیع تعریف می‌شود، نه تنها تاکنون راه حلی قطعی برای درمانش یافت نشده است بلکه علل ایجاد آن نیز به طور کامل مشخص نشده است. اصطلاح کلی "اختلال طیف اوتیسم" (ASD) برای پوشش کامل طیف اختلالات اوتیستیک استفاده می‌شود. دکتر جورگن دوکارت بیان کرد: «ما در این مطالعه، قادر بودیم الگوهای رایج ارتباطات در ASD را شناسایی کنیم.» نتایج احتمالا به بهینه سازی درمان‌های حاضر یا ارزشیابی گزینه‌های درمانی جدید کمک خواهد کرد.

اگر فعالیت‌ نورونی دو یا تعداد بیشتری از مناطق مغز باهم تغییر کند، دانشمندان فرض می‌کنند که آن مناطق شبکه‌های مغزی را تشکیل می‌دهند و با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. دانشمندان این فرایند را ارتباط عملکردی می‌نامند و آن را با تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) اندازه گیری می‌کنند. با این پیش زمینه دانشمندان مکررا فعالیت عملکردی مغز افراد مبتلا به اوتیسم را در طی ده سال گذشته بررسی کرده‌اند. دوکارت توضیح داد: «مشکل این است که هر مطالعه از روش‌های خودش استفاده کرده است. که منجر به نتایج مختلف با اتفاق نظر کم شده است.» این مطالعه داده‌های خود را از بیش از ۸۰۰ فرد مبتلا به اوتیسم از چهار گروه مستقل ارزشیابی کرده است، دوکارت بیان کرد: «ما از تحلیل یکسان و روش پیش-فرایندی برای تمام چهار گروه استفاده کردیم.»

بنابراین محققان قادر بودند نتایج خود را از بزرگترین گروه در دیگر گروه‌ها تکرار کنند. دوکارت افزود: «تاثیرات مشخصی تمام چهار گروه را شامل می‌شود و با الگوهای آزمودنی‌های سالم تفاوت می‌کند». این امر استفاده از الگوهای ارتباطی را به عنوان نشانگرهای زیستی برای درمان ممکن می‌سازد، به عنوان مثال دوکارت پارامترهای بیولوژیکی قابل اندازه گیری ارتباطی مغز را توضیح داد: «در درمان بالینی، درمانگر ممکن است بخواهد بر الگوهای ارتباطی به گونه‌ای تاثیر بگذارد که به الگوهای سالم گروه کنترل نزدیکتر شود». اگرچه، مطالعات بیشتری برای بررسی عمق این نشانگر تغییر یافته‌ی ارتباط عملکردی در افراد مبتلا به اوتیسم لازم است.

محققان یافتند ارتباط عملکردی در افراد مبتلا به اوتیسم، کمتر یا بیشتر از نمونه‌های سالم گروه کنترل نیست، بلکه از از محلی به محل دیگر تغییر می‌کند. این تغییرات افزایش و کاهش ارتباطی موضعی در مغز ایجاد می‌کند، که براساس این مطالعه با نشانه‌های ASD مانند اختلال در گفتار و محدودیت‌های زندگی روزمره مرتبط است. دوکارت بیان کرد: «این را می‌توان با استفاده از تقلید ترافیک هوایی نشان داد: اگر پروازهای یک فرودگاه بزرگ مانند فرانکفورت متوقف شود، پروازها به سایر فرودگاه‌های کوچک هدایت می‌شود. گرچه تعداد کل پروازها ثابت باقی می‌ماند، فعالیت فرودگاه‌های منفرد تغییر می‌کند: فرودگاه‌های مشخصی کم اهمیت‌تر می‌شوند. این مثال حالت کم ارتباطی موضعی در افراد مبتلا به اوتیسم را نشان می‌دهد. از طرف دیگر فرودگاه‌های دیگری، مهمتر می‌شوند. این فرودگاه‌‌ها بازنمایی افزایش ارتباط موضعی است». برای مثال، این مطالعه نشان می‌دهد که مناطق مشخصی از مغز، که در نمونه‌های سالم ارتباط زیادی دارند، در افراد مبتلا به اوتیسم به علت ارتباط بیشتر دیگر مناطق، ارتباط کمتری دارند. دوکارت توضیح داد: «این همان موضوعی است که ما آن را تغییرات در ارتباط می‌نامیم». محققان یولیش می‌خواهند مطالعات بیشتری در زمینه رابطه‌ي مشخص میان این تغییرات در ارتباط با نشانه‌های ASD انجام دهند.

منبع: Science daily

مترجم: مبینا ترابی، مسئول اخبار شاخه دانشجویی نقشه برداری مغز